Dit is de uitgeschreven versie van deze homilie. Johnny heeft zoals steeds in de viering zelf hier en daar wat uitgeweid. De belangrijke thema's zijn echter in de geschreven tekst duidelijk aanwezig.
Op het Kruisschilderij achter mij zien we de gekwetste, de bijna tot in de ziel gedode. Een verbeelding van lijden en miserie. Rond de dwarsbalken van het kruis zijn vele namen geschreven, slachtoffers van misbruik. Ik word er moedeloos van. Al die namen, de feiten, de rapporten, het zwijgen. Maar het kruis en de namen hangen er niet alleen. Ze zijn omhuld met een mantel van breiwerk, een mantel van geborgenheid, van tederheid en diep respect. Deze mantel wil feiten niet verbergen, integendeel. Hij is gebreid met een eindeloos geduld aan de rand van een ziekbed met vele, vele vragen : zal ze genezen, wie moet voor de kinderen zorgen als ze niet geneest, waarom zij ... Ze moet genezen, ik geloof dat ze geneest, we zullen er alles voor doen opdat ze zal genezen.
In onze twee schriftlezingen worden ook twee mensen genezen, en Syriër en een Samaritaan. Of neen, er worden er meer genezen, maar alleen deze twee zijn zich bewust dat je nooit alleen geneest, dat je de strijd tegen ziekte en onrecht, tegen onderdrukking en misbruik noot allen voert en nooit alleen wint. Alleen kan je deze strijd maar verliezen. In beide schriftverhalen gaat het over de zieke die geneest, de genezer, Eliza en Jezus, en een God die leven geeft. Want om leven draait het, niet dat de Syriër een erfvijand is van Joden, niet dat Samaritaan tot andere kerk behoort, dan Jezus' moederkerk. Neen, de eigen kerkregeltjes worden niet gevolgd. Het leven staat boven die regeltjes. Zo is de vreugde voor een kind dat ter wereld komt bij ouders die reeds lang probeerden en uiteindelijk via IVF leven mochten geven, een vreugde die door heel de gemeenschap wordt gedeeld, want in het gelaat van elk kind dat geboren wordt komt God ons tegemoet.
Beste mensen, wat is uw heilige grond ? Welke plaats, welk moment maakt uw leven het waard om geleefd te worden. Waar en met wie bent u als u zegt dit is leven vieren ? Is heilige grond voor u misschien hetzelfde als het bidden van de rozenkrans ? Of is die heilige grond het moment waarop u staat aan het graf van uw zoon en u, ondanks al uw verdriet, zeggen kan : het leven is goed, we leven samen verder.
Heilige grond hier in deze kerk, omdat door de gemeenschap hemel en aarde elkaar hier raken. Het samen komen en het samen vieren hier is meer dan een optelsom van mensen. We komen hier samen om leven, God, elkaar en onszelf te vieren. Om samen te luisteren naar woorden uit een ver verleden die toekomst vertalen. Om brood te breken niet allen voor onszelf maar omdat wie als Jezus aan tafel gaat en brood breekt levenskracht wil delen met eenieder. En op de eerste plaats met de armen die geen brood hebben, met de mensen die op de straat wonen, met hen die moeten bedelen hier rond de kerk. Samen komen we hier om de beker van het verbond te drinken, het verbond op de eerste plaats met onszelf, om onszelf graag te zien, om te leren van de andere leden van deze gemeenschap, we leren van hen te houden en we leren dat zij ons graag zien. En zo onzichtbaar houden we dan van de God van het leven, leren we van de God van het leven, leren we dat de God van het leven ons graag ziet en ons toekomst aanwijst.
Door de heilige grond van eenieder zullen we dan lopen, en straks zullen we grond meedoen naar het nieuwe zaaltje om hem daar uit te zaaien als een vruchtbare akker. En we zullen stappen over tweehonderdjarige drempels, want die hebben we bewaard om de geschiedenis van ontelbaren mee te nemen. En het Jeruzalemkruis werd er in gekapt, want dat is het kruis van het beloofde land, niet van een fysieke stad, maar van een toekomst die vandaag begint. Drempels en deurposten zullen we instrijken met Chrismaolie opdat ieder die er door en over gaat, genezen mag en leven mag hebben en wel in overvloed.
door Johnny De Mot
Een tijd van spreken, een tijd van zwijgen
De kerk mag en moet aandacht vragen voor het ongeboren leven, maar moet daar intelligenter over communiceren. Met een antipathieke kerk is het evangelie niet gediend.
Jan De Volder | Zonder de negatieve reactie uit Rome was de Nobelprijs voor geneeskunde voor Robert Edwards, uitvinder van de in-vitrofertilisatie (ivf), wellicht zo voorbijgegaan. Hoogstens hadden de media opgemerkt dat de prijs, 32 jaar na de geboorte van eerste proefbuisbaby Louise Brown, aan de late kant kwam. Vervolgens had het veel spannender verhaal van de Nobelprijs voor de vrede voor de Chinese dissident Liu Xiaobo en de farouche reactie erop van Beijing het Nobelnieuws 2010 gedomineerd.
Ignacio Carrasco de Paula besliste er anders over. In een onvaticaans snelle reactie uitte de voorzitter van de Pauselijke academie van het leven kritische bedenkingen: Edwards had 'de verkeerde deur geopend', zonder hem zouden er 'geen diepvriezers vol met embryo's zijn', die wachten op een baarmoeder, een onderzoeker, of die door iedereen vergeten worden. Voor de volledigheid: het bericht bevatte ook woorden van waardering voor Edwards en voor Brown. Had de prelaat gelijk? Zijn bedenkingen waren niet fout: er is een probleem met overtallige embryo's.
Toch heeft hij een kans gemist om te zwijgen. Want hoe werken hedendaagse media? Als grote versimpelaars, oppokers van controverse en bevestigers van het vooroordeel. Zo ging het ook: de 'kerk' en 'Rome' konden eens te meer worden weggezet als een wereldvreemde, antiwetenschappelijke en verzuurde club. Bovendien hardvochtig, want zou wie kritiek heeft op de techniek van ivf, ook niet tegen proefbuiskinderen en hun ouders zijn? In eigen land zette de Brusselse priester Johnny De Mot alvast dat misverstand recht. Gebruik makend van de rechtstreekse tv-uitzending, zei hij: 'Als een vader en een moeder jarenlang geprobeerd hebben kinderen te krijgen en er dan met ivf eindelijk een kind is, dan is er vreugde die door heel de gemeenschap, en ook door ons wordt gedeeld. Want in elk kind dat geboren wordt, herkennen wij het gelaat van God.' Dat was een pastorale nagel op de kop. Ik kan me eerlijk gezegd niet indenken dat er christenen zijn, ook geen katholieke kerkverantwoordelijken, die er anders over denken. In 1978 zond paus Johannes Paulus I (Albino Luciani), ondanks zijn bedenkingen bij kunstmatige bevruchting, een telegram met gelukwensen naar de familie Brown.
Het lot van kinderen raakt ons allemaal. Dat bleek toen in Gent een moeder haar pasgeboren dochter te vondeling legde. Die emotionaliteit is menselijk. Tegelijkertijd legt onze samenleving een merkwaardige schizofrenie aan de dag, als het gaat om ongeboren leven. Een vondeling om het jaar zorgt voor grote bekommernis, vijftig afgebroken zwangerschappen per dag zijn routine, vragen erover taboe. De kerk heeft een punt als ze ook dat zwakke leven wil verdedigen.
En toch, de kerkelijke communicatie daarover kan veel beter. Dat is niet alleen een probleem van strategie en techniek. Het is ook een kwestie van pastorale gevoeligheid: want de mensen worden geraakt en verleid door een goede en blijde boodschap - wat het evangelie van Jezus van Nazareth ten slotte is. Zijn evangelie wekt uiteraard weerstand op, maar de kerk moet er zich, voor zover het van haar afhangt, meer voor hoeden al te antipathiek uit de hoek te komen. Een theoretische ethische reflectie - hoe noodzakelijk en terecht ook - verovert niemand.
Hoeveel christenen beleven intussen Jezus' liefde voor de zwaksten op sprekende wijze? Hoeveel mannen en vrouwen zetten zich, vanuit hun geloof in Jezus, in voor kindsoldaten, oorlogswezen, kinderen van zigeuners en vluchtelingen? Hoeveel kinderen, met aids besmet, of niet geregistreerd, danken hun leven niet aan de bescherming van de katholieke kerk? Laat de christenen tonen wat ze daadwerkelijk doen. Laten we voorzichtig zijn - zeker in deze schandaaltijden van seksueel misbruik - met anderen de les te lezen, maar laat het voorbeeld van de christenen voor zich spreken. Laat de goddelijke liefde voor ieder kind zichtbaar worden, niet in leuzen maar in daden. Als de kerk dan, op de gepaste tijd en toon, aandacht vraagt voor de bescherming van het ongeboren leven, zal ze niet alleen geloofwaardiger zijn, maar ook meer van onze tijdgenoten doen nadenken. Wedden?